توپ طلای دنیای ورزش

 

   توپ طلای دنیای ورزش ( Golden Ball )

 ====================

 

  نخستین توپ طلای فوتبال ایران را ,  هفته نامه ی ورزشی " دنیای ورزش " ساخت و اهدا نمود . که بی تردید , طرحی نوین در تاریخ ورزش ایران  بود .  یادگاری نفیس از  آغاز موجی تازه  در افزایش سطح محبوبیت فوتبال باشگاهی , که نقشی  انکار ناپذیر در معرفی و محبوبیت چهره های فوتبالی با خود بهمراه دارد  و سپس هنر عکاسی  آتلیه ای ,  به یاری آن امد تا  تصاویری ارزشمند از تاریخ فوتبالمان ثبت گردد .... فرآیندی که در راستای افزایش جذب مخاطب برای نشریه  نوپای ورزشی , موسسه اطلاعات  طراحی شد اما , تاثیری شگرف در شناسایی و مردمی تر شدن چهره های صاحبنام  داشت ...

 

 

 * پیدایش طرح ...

  صبح روز چهاردهم شهریور ۱۳۴۹  یک نشریه جدید با ساختاری متفاوت  بر پیشخوان روزنامه فروشی های شهر  جلوه نمود ....  یک هفته نامه ی ورزشی از سوی موسسه اطلاعات با جلد رنگی (هلیوگراف  ) به مدیریت بیژن رفیعی  که قصد داشت  رقیبی  برای تنها نشریه ورزشی ایران , کیهان ورزشی باشد ...

 با گذشت دوماه , استاد بیژن رفیعی که نبوغ و ابتکاراتش در صفحات نشریه  بروشنی مشهود بود , بفکر گزینش مرد سال فوتبال افتاد حرکتی که پنج سال قبل , برای نخستین بار هفته نامه ی کیهان ورزشی  در باب فوتبال باشگاهی تهران آغاز نموده بود  ,  اما نه آنگونه که مد نظر او بود ... استاد  در ان اندیشه  بود که با بهره مندی از امکانات موسسه اطلاعات و جذب اسپانسر , یک جشن با شکوه و در خور , بر \ا نماید تا هم کمکی  برای پیشرفت و تشویق فوتبال باشگاهی باشد و هم تبلیغی  برای جذب خوانندگان و مخاطب بیشتر .... ناگفته پیداست که هدف دوم در اولویت قرار دارد اما , شیوه و نحوه اجرای آن است که طرح استاد را متمایز از کیهان ورزشی  می کند .

 

 * استاد بیژن رفیعی , یگانه ای در مطبوعات ورزشی , بسیار خلاق و بنیانگذار اصلی نشریه دنیای ورزش .... اهداء و برگذاری مراسم توپ طلا , تنها یکی از خدمات بیشمار اوست . 

 

 حدود 14 سال پیش از آن , نشریه کثیر الانتشار فرانس فوتبال , اقدام به گزینش مرد سال فوتبال نمود و جهت رسمیت بیشتر , توپی فلزی با آبکاری طلایی در سایز کوچک تر از آنچه بنام توپ فوتبال میشناسیم را , تهیه نمود تا هر ساله در اختیار چهره برگزیده فوتبال اروپا قرار گیرد . حرکتی که از سوی نویسنده ارشد نشریه فرانس فوتبال . گابریل هانوت ( Gabriel Hanot ) سازماندهی شد , سپس بمرحله اجرا در آمد و نقشی انکار ناپذیر در محبوبیت نشریه مطبوعش ( فرانس فوتبال ) ایفاء نمود .

 

 .   * جرج بست افسانه ای و توپ طلای نشریه فرانس فوتبال ( Ballon d'Or  ) جرجی مهاجم باشگاه منچستر یونایتد با کسب 61 رای , بالاتر از سر بابی چارلتون ( دیگر مهاجم منچستر ) با 53 رای و دراگان دزاچیج ( ستاره سرخ بلگراد ) با 46 رای قرار گرفت .... ورزشگاه اولترافورد  19 آوریل 1959 

 

 دیگر کشورهای صاحب فوتبال نیز از این اقدام ارزشمند گرته برداری نموده و با طراحی جوایزی سمبولیک همانند شنل , تاج و دیگر اقلام ..... از چهره های موفق هر فصل فوتبالی کشورشان تقدیر بعمل  اوردند در این بین آلمانها , ذوق و سلیقه بیشتری از خویش نشان دادند و با تهیه یک شنل و تاج زیبا و سپس یک نشان جادویی .... و نیز اهدا نمونه کوچکی از یک توپ جنگی به بهترین گلزن مسابقات , جنبه فانتزی تر بموضوع مورد بحث بخشیدند .... سایر کشورها ی صاحب فوتبال از جمله آمریکای جنوبی نیز اقدام به طراحی جوایزی نمودند تا شاهد حرکتی جالب در سطح جهان از سوی نشریات معتبر ورزشی در اواخر دهه شصت میلادی باشیم .

 

   * گرد هارد مولر , بمب افکن فوتبال آلمان با جوایز ویژه ....... او با ثبت 38 گل از 33 دیدار در فصل 70 - 1969 بهترین گلزن مسابقات باشگاهی آلمان ..

 

 

 

  * مرد سال فوتبال کیست ؟

  نخستین گام بیژن رفیعی دعوت کتبی  از , پنجاه کارشناس خبره ورزشی , متشکل از مربیان تیمهای ملی - باشگاهها و ورزشی نویسان  بود .  آنها می بایست نام پنج چهره منتخب فوتبال ایران را , بهمراه یک قطعه عکس پرسنلی خویش , به دفتر نشریه ارسال مینمودند ....  نامه های رسیده توسط هیئت تحریریه بازخوانی  و به نفرات اول تا پنجم از شماره  1  تا 5 امتیاز داده آنگونه که نفر اول 5 امتیاز  , نفر دوم 4 امتیاز و ....

 سپس  روز نوزدهم دیماه 1349 یک تیتر بر روی صفحه اول نشریه دنیای ورزش ( شماره 19 )  تحت این عنوان جلب توجه کرد .... مرد سال فوتبال ایران کیست ؟ این نخستین بار بود که در نشریات ایران چنین تیتری زده میشد ... در صفحات میانی همان شماره طرح سردبیر ( اهداء توپ طلا و مراسم ) بتفصیل شرح داده شده بود ... اما چند روز پس از نشر خبر , بسیارانی معتقد بودند برگذاری آن ( با توجه به امکانات و بافت جامعه آنروزهای ایران ) امکان پذیر نخواهد بود و ..... اما مدیران طرح  , مصمم بودند

 

 توپ طلا ( Trophy )

تهیه توپ طلا خود بتنهایی داستان جالبی دارد ..... فرم و ساختار آن را بیژن رفیعی روی کاغذ طراحی , سپس به یک مغازه که در کار ساخت مصنوعات فلزی و کاپ های ورزشی بود میسپارد , تا آن را از روی مدل مذکور بسازند ..... مغازه مورد نظر که در خیابان حافظ , 100 متر پایینتر از چهار راه جمهوری ( سمت چپ ) قرار داشت , دارای کارگاهی بود  و طی مدت  یک ماهه آن را ساخت .

 توپ و ستونهای آن فلزی  که بر پایه ای چوبی استوار بود ..... طرحی که تا حدودی شباهت به جام بین قاره ( Intercontinental Cup ) دارد اما با تفاوت های اساسی در ساختار....  همانند وجود سه ستون بجای چهار ستون ( که بجهت فرد بودن تعداد پایه ها آن را از نظر زیبا شناختی , دلپذیر تر جلوه میداد ) و نیز توپ جدید دهه 70 فوتبال جهان که از قطعات پنج ضلعی تشکیل شده بود بجای توپ قدیمی مسابقات جام جهانی پیش از دهه 70 میلادی و نیز پایه ای مدور , زیبا و ساده .... اما دلنشین  

 

 * توپ طلای دنیای ورزش اثر ارزشمند در تاریخ ورزش بویژه فوتبال  .... رویای تمامی فوتبالیستهای دهه 50 شمسی ... که سهم عمده ای در تشویق جوانان فوتبالیست  ایرانی ایفا نمود .

 

  * کاپ اینترکانتیننتال ( جام بین قاره ) که نزدیک ترین نمونه با توپ طلای دنیای ورزش است ... غیر از زرق و برق امروزی آن  اما , بدون تعصب , نمونه ایرانی آن شکیل تر بنظر میرسد با توجه به اینکه تصویر توپ طلای دنیای ورزش متعلق به 45 سال پیش است و تصویر جام اینترکانتیننتال در چند سال اخیر و با امکانات فوق العاده عصر حاضر , تهیه گردیده ....

 

 

    شنل ...

حرکت زیبای دیگر مدیران طرح تهیه شنل برای چهره ای برگزیده است ... ردا و شنل از دیرباز در فرهنگ ایرانی نشانه ای از شوکت و جلال صاحب آن بشمارمی آمد چنانکه پادشاهان و امیران همواره ردایی مرصع و نقش دار بر دوش داشتند ... حسن سلیقه مسئولان , تهیه شنلی نسبتا ورزشی و برازنده  که به بخش تدارکات موسسه اطلاعات , همراه با طرح پیشنهادی ارائه و آنها نیز به یکی از خیاطی های درجه یک تهران به احتمال قوی خیابان جمهوری سفارش دادند ... حدود بیست روز بعد شنل نیز آماده گشت .

 سال اول تنها یک شنل آبی رنگ , با آستری سپید و در سال بعد سه شنل یک سپید و یک قزمز و یک سبز (دو شنل آخری از جنس جیر )  سفارش داده شد....  سال 52 نیز دو شنل دیگر یکی به رنگ مشکی با لبه آستری قرمز که روی آن بخشهای مدور کوچک , برنگ سپید بود و دیگری قرمز با لبه آستری مشکی که بر روی آن بخشهای مدور  کوچک ( قرمز رنگ ) قرار داشت  .

  * ابراهیم آشتیانی چهره برگزیده نخستین دوره  با توپ طلا سال 1349 و شنل آبی رنک ....

 

 

 

  کفش طلا ...

کفش طلای بهترین گلزن , تنها موردی بود که توسط یکی از شرکتهای اسپانسر , تهیه گردید شرکت کارخانجات آزمایش مسئولیت تهیه آن را بر عهده داشت .... علاوه بر آن مسئولان کارخانجات آزمایش , هدایایی را جهت دومین دوره ,  در نظر گرفته بودند . از جمله یخچال , بخاری و .....

 

   * تصویری ارزشمند از دومین دوره ( 1351 ) استاد مسلم عکاسی هنری محمود محمدی خالق این اثر زیباست ... صفر ایرانپاک و حسین کلانی طرفین ( بهترین گلزنان سال 50 ( جام منطقه ای و علی پروین مرد سال فوتبال ایران .... سه شنل زیبا برنگ های سپید , سرخ و سبز که دو مورد آخر از جنس جیر با حاشیه هایی چرخ کاری شده داشتند که ظرافتی بیش از نمونه خارجی , به آن می بخشید .

 

 

 

 مراسم با شکوه و حضور موثر ایران ناسیونال ....

  دو دوره اول  , شکوهی دو چندان داشت چرا که مراسم اهداء جوایز در شرایطی ویژه و در فضای باز ( ورزشکاه امجدیه ) برگذار  و از همه مهمتر آنکه مسئولان کارخانجات ایران ناسیونال در اقدامی تحسین بر انگیز , یک دستگاه اتومبیل پیکان را بعنوان هدیه برای چهره برگزیده سال در نظر گرفتند هر چند حرکت ایران ناسیونال جنبه تبلیغاتی برای خودروی پیکان بود اما نقش عمده ای در افزایش , اعتیار و هیجان مراسم ایفاء نمود .... اما متاسفانه این حرکت در سال بعد صورت نگرفت ...... 

 

  * کارخانجات ایران ناسیونال , با اهداء یک دستگاه اتومبیل نقشی دو چندان در شکوه مراسم ایفاء نمود .  اقدامی بس ارزنده که در راستای معرفی هر چه بیشتر خودروی ملی صورت پذیرفت .

 

 

 * طراوت در نثر .... لطافت در اندیشه ....

 هرچند برگزاری چنین مراسمی با شکوه , آن هم در ابتدای دهه پنجاه شمسی , گامی در جهت حرکت بسوی استاندارد های جهانی ( چه از بعد تقدیر قهرمانان و از چه نظر تبلیغات ) بشمار می آمد .... اما یک نکته بس ظریف را نیز در خود داشت که بی گمان , تنها محصول تراوشات فکری و روح سرشار از دوستی و صمیمیت استاد بیژن رفیعی  , می بود .... همان که در نثرش نیز ( تلفیق , ادبیات فاخر ایرانی با مطالب روز ورزشی )  بخوبی مشهود است 

 استاد در اقدامی تحسین برانگیز, از خوانندگان نشریه ای اش تقاضا میکند که برای برگزاری مراسم ( توپ طلا ) هر یک با شاخه ای گل گلایل یا مریم به امجدیه بیایند تا با هزاران شاخه گل الوان , از قهرمانانشان تقدیر نمایند .... چنین حرکتی از سوی هیچکدام از نشریات صاحب نام جهان سابقه نداشت و حرکتی خلاقانه و مبتنی با روحیه شاعر گونه ایرانیان بشمار میرفت  که بشدت نیز از سوی مخاطبانش مورد استقبال قرار گرفت .... 

 

  * هزاران شاخه گل , به نشانه دوستی و مهر در دستان ورزشدوستان , طرحی بدیع و شاعرانه از استاد بیژن رفیعی ...... ( چهاردهم شهریور ماه  1350 - نخستین دوره برگزاری مراسم توپ طلا )

 

 

 

 

                                                                                                                                    ادامه دارد ...................... Loading

 

• < قبلی
• بعدی >